Schuren op het feest

Vlak voor de Kerstvakantie is er een schoolfeest georganiseerd. De laatste loodjes wegen nogal zwaar, dus ik weet nog niet zeker of ik erbij zal zijn. Maar ik ben wel erg nieuwsgierig: hoe gaat zoiets op een zwarte vmbo-school? Welke muziek wordt er gedraaid, wordt er (stiekem) gezoend en gevreejen en …. is er iets te merken van het feit dat alcohol haram is?
“Wie gaat er naar het schoolfeest?” informeer ik van tevoren in diverse klassen. Meer jongens dan meisjes steken hun vinger op.
“Waarom ga jij niet?”
Imane is een leerlinge uit de 2e klas, waarvan ik weet dat ze niet op haar mondje gevallen is.
“Ik weet het nog niet zeker, juffrouw. Ik mag niet van mijn neef. Maar dat kan me niet schelen. Alleen mijn vader heeft iets over me te zeggen, of niet soms?!”
Ik doe alsof ik er niets van begrijp.
“Je mag niet van je neef? Hoe zit dat?”
“Hij is bang dat er dingen met me gebeuren die niet mogen.”
“Zoals?” Ik houd me ongelofelijk van de domme en er wordt flink gegiecheld in de klas. Een ander meisje verkondigt op luide toon, dat zij niet mag van haar broers.
“Hij is bang dat ik geschuurd wordt door zijn vrienden!”
Imane komt maar net boven het tumult uit.
Schuren is een manier van dansen. De jongen staat achter het meisje, waarbij hij haar losjes bij de heupen vasthoudt en zijn onderlijf tegen het hare aanduwt. Op het ritme van de muziek wrijft en trilt men zo wat tegen elkaar aan. Droogneuken op z’n hondjes heb ik het wel eens horen noemen en daar heeft het inderdaad iets van weg. De eerste keer dat ik het live aanschouwde, was op mijn vorige, witte school: een heel raar gezicht!
“Maar kan je neef dan niet beter tegen zijn vrienden zeggen, dat ze je met rust moeten laten? En die neven en broers: schuren die zelf niet?”
“Jawel, natuurlijk doen ze dat!”
De meisjes roepen opgewonden door elkaar heen. De jongens zijn heel rustig. Ze lachen wel een beetje mee, maar zeggen nauwelijks iets.
“Ik snap niet dat je neef of broer kan zeggen dat je niet naar een feest mag, terwijl jij dat als meisje niet terug kunt zeggen. Is dat eerlijk?”
“Zo is het nou eenmaal bij ons, juffrouw. Meisjes moeten ervoor zorgen dat er geen schaamte neerkomt op de familie. Meisjes kunnen zwanger worden.”
“Sinds wanneer word je zwanger van schuren?! Heb ik iets gemist? Bovendien: als je bang bent om zwanger te worden, gebruik je condooms of de pil. Toch?”
Ik zeg het allemaal met een grote, verbaasde grijns op mijn gezicht.
Dan vertelt Imane, dat er meisjes zijn die naar hun broers en neven moeten luisteren, maar dat er ook meisjes zijn die -net als zij- het vertrouwen van hun ouders hebben, dat ze geen domme dingen doen.
“Die anderen zijn ouderwets, juffrouw!”
Later hoor ik dat er toch wat moslimleerlingen behoorlijk lam waren op het feest: jongens èn meisjes die "ingedronken” waren binnengekomen. Maar de algemene sfeer was uitstekend en… is er flink geschuurd!

Slachtfeest

Het Slachtfeest is één van de belangrijkste islamitische feesten en duurt zo’n drie dagen. Gisteren hebben de leerlingen er één dag vrij voor gekregen. De docenten niet. Wij kregen een studiedag aangeboden, waarbij onze moslimcollega’s waren geëxcuseerd, zodat ze ook feest konden vieren. Ik was eigenlijk heel graag samen met leerlingen en collega’s naar de moskee gegaan, maar die gedachte houd ik vast voor volgend jaar. Als nieuwkomer moet je ook niet al te snel van de gebaande paden af willen wijken.
Vanochtend is een flink aantal kinderen afwezig. Waarschijnlijk te moe om aan te treden of ziek gemeld door ouders, die het feest net even belangrijker vinden dan school. Ik geef een blokuur Nederlands aan een eerste klas en begin met te vragen wie er naar de moskee is geweest gisteren. Bijna allemaal. Sommigen moesten buiten bidden, omdat het binnen zo druk was.
“Na het bidden ben ik naar huis gegaan. De imam ging nog wel wat vertellen, maar da’s in het Arabisch en dat snap ik toch niet,” vertelt Nadir.
Dan vraag ik waar het Slachtfeest over gáát.
Leerlingen vertellen wat over gezelligheid, familie, het kopen/slachten van een schaap en dat delen met buren en arme mensen.
“Maar wat betekent het feest? Welk verhaal in de Koran heeft er mee te maken?” dring ik aan.
De leerlingen kijken een beetje lacherig naar elkaar: ze weten het eigenlijk niet.
“Hoe zit dat met dat schaap? Denk eens na…” probeer ik ze op gang te krijgen.
“O ja!” roept Anass door de klas en schiet rechtop in zijn stoel. De anderen draaien zich verwachtingsvol in zijn richting.
“Er was een vader die zijn zoon moest slachten van Allah… Ibrahim: zo heette hij!” Hij kijkt triomfantelijk in het rond. Het begint bij meerdere leerlingen langzaam te dagen.
“En verder? Hoe heette de zoon?”
Anass haalt zijn schouders op, maar de vinger van Youssra schiet de lucht in, terwijl ze roept: “Ismael! En er was iets met het mes… het mes deed het niet. Wel op een steen, maar niet op de keel van Ismael!” Er wordt geknikt en gemompeld in de klas, maar al met al heeft het nog heel wat voeten in aarde, voordat we het verhaal compleet hebben. Toen Ibrahim wilde doen wat Allah hem op had gedragen, hoefde het niet meer en mocht hij in plaats van Ismael een schaap slachten: hij had bewezen dat hij gehoorzaam was.
Daarna praten we nog over de dode schapen, want ik wil zo precies mogelijk weten hoe dat gaat. Nou, die worden gekocht door de vaders en vervolgens op het balkon gelegd, met een wit lakentje eroverheen tegen de boze geesten. Op gezette tijden wordt het schaap naar binnen gehaald, zodat de moeder er bruikbare stukken vanaf kan snijden, die vervolgens worden gebraden of uitgedeeld.
“En dan ligt er allemaal schapenbloed in de gang, juffrouw, en dat moet ìk schoonmaken van mijn moeder. Da’s toch niet eerlijk?!” Oumaima’s stem schiet de hoogte in, terwijl ze rilt van afschuw.